ماندانا ابوالفتحی هم‌بنیان‌گذار و مدیر عملیات جیبیمو، در مصاحبه‌ای با روزنامه دنیای اقتصاد به فین‌تک و چالش‌های آن پرداخت. در ادامه این گزارش را می‌خوانید.
از بین حدود ۳۰ استارت‌آپ فعال در حوزه فین‌تک، مدیریت تنها دو استارت‌آپ فین‌تکی با زنان است. این مساله در فضای پویا و به روز استارت‌آپ‌ها عجیب است. به نظر می‌رسد حتی استارت‌آپ‌هایی که از لحاظ فنی همگام با تغییرات روز حرکت می‌کنند، در گرداب نگاه سنتی به زنان و به حاشیه راندن مشارکت آنها در رده‌های بالا، گیر افتاده‌اند! با این حال معدود زنان جسوری هستند که گویی راه را برای حضور دیگران هموار می‌کنند. ماندانا ابوالفتحی، فعال حوزه فین‌تک و از بنیان‌گذاران جیبیمو و مدیر عملیات این شرکت، یکی از این زنان است. او به «دنیای اقتصاد» از معضلات فعالیت زنان در فضای فین‌تک و همچنین برنامه‌های استارت‌آپ جیبیمو، فعال در صنعت پرداخت می‌گوید.
جیبیمو فراتر از شبکه اجتماعی مالی
ابوالفتحی به خبرنگار «دنیای‌اقتصاد» گفت: جیبیمو از سال ۱۳۹۶ وارد صنعت پرداخت شد و در ابتدا در قالب کیف پول الکترونیک در بستر شبکه اجتماعی با هدف ایجاد فضایی برای سهولت تراکنش بین افراد، شروع به کار کرد. اما به مرور با درک بهتر مخاطب، بازار و مشکلات کسبوکارها در حوزه‌های مختلف از جمله بازگشت پول، نحوه تسویه با کاربر، پرداخت جایزه به کاربر، پرداخت مشتری و تنظیم گزارش‌های مدون به سوی ایجاد راهکار پرداختی بین کسب و کارها و مشتریان رفت. به گفته مدیر عملیات این شرکت جیبیمو سال گذشته سه فاز شبکه اجتماعی، خدمات پرداخت برای مشتری و خدمات پرداخت برای کسبوکارها را به صورت یکپارچه راه‌اندازی کرد. به این ترتیب کاربر می‌تواند به راحتی «وجه» خود را برای کسب و کار پرداخت کند و این تراکنش‌ها روی شبکه اجتماعی جیبیمو قابل رویت بود. همچنین انواع پرداخت‌های B2B، C2B و B2C از این طریق میسر شد.
جیبیمو دست در دست کارگزاری فارابی
ابوالفتحی خبر می‌دهد که شرکت جیبیمو به تازگی از سوی شرکت کارگزاری فارابی و شرکت توسعه‌دهنده سوشیانت جذب سرمایه کرده است و حالا کارگزاری فارابی سهامدار اصلی جیبیمو به حساب می‌آید. جیبیمو تلاش دارد در این همکاری، خدمات تخصصی‌تری برای فارابی از جمله تسهیل پرداختی‌ها و همچنین ایجاد فضایی بهتر برای تعامل بین این کارگزاری با مشتریانش ارائه دهد.
سال ۹۹ دریچه‌ای تازه برای رشد جیبیمو
جیبیمو از بدو تولد تلاش کرده بر نیازهای خاص و قراردادهای همکاری تمرکز کند و به نوعی خود را از فضای رقابتی بیرون کشیده است. ابوالفتحی مدعی است که این استراتژی همیشه به جیبیمو کمک کرده است. مدیر این مجموعه سال ۹۶ تا اواخر ۹۷ را مسیر خیلی خوبی برای جیبیمو توصیف کرد و سال ۹۸ را سالی چالشی خواند. او در عین حال بیان کرد سال ۹۹ برای جیبیمو شروعی تازه بود، زیرا توانستیم یک قرارداد سرمایه‌گذاری خوب عقد کنیم.
راهکار ۳۶۰ درجه پرداخت
ویژه کسبوکارها
ساختار سنتی؛ تنها رقیب فین‌تکی‌ها!
مدیر عملیات جیبیمو معتقد است، ساختار فرهنگی سازمان‌ها و نهادهای مالی درگیر بوروکراسی سازمانی کُندی است که در تضاد با سرعت استارت‌آپ‌های صنعت پرداخت است و یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های هر شرکت فین‌تکی که برای بقا می‌جنگد همین موضوع است. اگر شرکت استارت‌آپی نتواند با یکی از سازمان‌های بزرگ به دلیل کندی روند‌ها ارتباط برقرار کند، احتمال شکست خوردن آن به دلیل هزینه‌های فراوان بسیار بالا می‌رود. به طور کلی جیبیمو و همه فین‌تکی‌ها هیچ رقیبی به جز رقبای سنتی بازار ندارند.
از کاهش فشار به سیستم‌های بانکی تا جلوگیری از جرائم اینترنتی
ابوالفتحی در توضیح ارزش افزوده شرکت جیبیمو به «دنیای‌اقتصاد» گفت: براساس اعلام یکی از مسوولان بانکی در سال ۹۶، ۷۵درصد تراکنش‌های مالی در آن سال زیر ۱۰۰ هزار تومان بود. از این رو ما تصمیم گرفتیم در جیبیمو این هزینه سنگین تحمیل‌شده به سیستم بانکی را از نظر مالی کاهش دهیم و تراکنش‌های مالی را در یک لوپ قرار دهیم و به این ترتیب هزینه نگهداشت و مدیریت تراکنش‌های خرد را کاهش دهیم.
مساله دیگری که مدیر جیبیمو به آن اشاره کرد، بحث محیط زیستی کاغذ‌های تراکنش‌های بانکی بود که هزینه زیادی برای خریدشان صرف می‌شود. او گفت جیبیمو قصد داشت ضمن ارائه گزارشی کامل به کاربر، از هیچ کاغذی استفاده نکند. همچنین شمول مالی به این معنی که هر کس، از هر طبقه‌ای و از هرجایی بتواند برای انجام تراکنش های مالی دسترسی داشته باشد؛ بحث دیگری است که برای این شرکت همواره اهمیت داشته است.
همچنین ابوالفتحی گفت بزرگ‌ترین موفقیت جیبیمو جلوگیری از ۵/ ۳میلیارد تومان کلاهبرداری اینترنتی بود. او اهمیت این موضوع را آنجایی می‌داند که بسیاری از کسانی که قربانی تقلب‌های مالی شده بودند، ذی‌نفع و کاربر جیبیمو نبودند، ولی تیم جیبیمو توانست از پول آن افراد محافظت کند.
کرونا حلوای شیرین فین‌تک: رشد ۳۵ درصدی جیبیمو در دوران کرونا
جیبیمو مثل بسیاری دیگر از کسب‌وکار‌های آنلاین در دوران کرونا، رشد خوبی داشت. ابوالفتحی رشد این مجموعه را مدیون رشد بازار سرمایه در دوران اوج کرونا و همکاری این مجموعه با کارگزاری بورسی فارابی می‌داند. از اواخر اسفند تاکنون جیبیمو، با رشد ماهانه ۳۵ درصدی در کاربران خود رو به رو بوده است که در مقایسه با پیش از این دوران، رشدی چشمگیر برای این استارت‌آپ به حساب می‌آید.
چالش‌های حل نشده هنوز و همیشه فین‌تکی‌ها
به گفته ابوالفتحی؛ یکی از چالش‌هایی که شرکت‌های فین‌تکی با آن همیشه روبهرو بوده‌اند، بحث قوانین و مقررات غیرحمایتی است. همچنین قوانین بیمه‌ای و مالیاتی که کارآیی مناسبی برای کسب و کارهای نوین ندارند. اکثر شرکت‌های فعال در حوزه استارت‌آپ، به دلیل تورم و دستمزد کارکنان با هزینه‌های بالایی روبهرو می‌شوند. نگهداشت رضایت کاربران که عموما در این فضا ناامید می‌شوند و مهار این تورم از پیچیده‌ترین مشکلات شرکت‌های فین‌تکی است که با حمایت‌های مالی و بیمه‌ای رفع می‌شود. همچنین چالش دیگر استارت‌آپ‌ها موضوع مهاجرت و هزینه جایگزینی نیروها است. چالش دیگر هم موضوع جذب سرمایه است. فضای سرمایه‌گذاری به شدت بی‌رمق است و اکثر سرمایه‌گذاران جایگزین‌های سرمایه‌گذاری را انتخاب می‌کنند. به همین خاطر استارت‌آپ‌ها به سمت بورس رفته‌اند تا وضعیت سرمایه‌گذاری برای آنها تسهیل شود.
از نظر این فعال حوزه فین‌تک، آخرین چالش هم مربوط به تحریم‌های شبکه بین‌المللی برای شرکت‌های آی‌تی است که گاهی از بیرون و گاهی از داخل با محدودیت برای استفاده از یکسری از ابزارها روبهرو هستند و این موضوع توسعه محصول را بسیار مشکل می‌کند.
این بنیان‌گذار جیبیمو در آخر اشاره کرد که همه این چالش‌ها با تعامل با ادارات حاکمیتی و قانون‌گذاری حل‌شدنی است. او همچنین در پیشنهادی گفت که بانک مرکزی می‌تواند با کمک دانش به دست آمده در شرکت‌های فین‌تکی و تلفیق روند‌های هر یک از آنها، در حل مشکلات حوزه‌های مالی قوی‌تر و بهتر عمل کند.
پرداخت امن و آسان با جیبیمو
جنگ یک‌تنه زنان فین‌تکی با نگاههای سنتی نهادهای مالی
صنعت نهادهای مالی مخصوصا صنعت پرداخت و بازار سرمایه، سال‌هاست به عنوان محیطی مردانه شناخته می‌شود و زنان فعال در آن عموما در سطوح ستادی به عنوان کارمند ظاهر می‌شوند، اما حضور محدود زنان در رده‌های بالای مدیریتی استارت‌آپ‌های فین‌تکی به گفته ابوالفتحی، این فضا را می‌شکند و آن را به سمت و سوی ایجاد اعتدال و تصمیماتی شفاف‌تر سوق می‌دهد.
بنیان‌گذار جیبیمو در توصیف نحوه برخورد مدیران سنتی این بخش با زنان هم‌رده خود گفت که فضا به گونه‌ای است که گویی نمی‌توانند زنان را به عنوان یک طرف مذاکره بپذیرند! البته این فعال حوزه فین‌تک معتقد است به جز نگاههای سنتی، گاهی خود زنان هم به دلیل عدم اعتماد به نفس، به نگاههای کلیشه‌ای نسبت به حضور زنان در نهادهای مالی و رده‌های مدیریتی دامن می‌زنند.
این فعال استارت‌آپی در خصوص شرکت جیبیمو که از سال ۱۳۹۶ در حال فعالیت است، گفت که در حال حاضر از ۱۵ کارمند شرکت جیبیمو، چهار نفر را زنان تشکیل می‌دهند.
